Lachen, humor, een geintje – het speelt een essentiële rol in ons dagelijkse leven. Wie houdt er nu niet van een goede lachbui? Het zorgt ervoor dat ons lichaam endorfine aanmaakt, onze eigen natuurlijke stressbestrijder.
En laten we de verbindingskracht van samen lachen niet vergeten. Het brengt ons dichter bij elkaar en maakt de sfeer luchtiger. Een grap kan als brug fungeren, een manier om ons verbonden te voelen in een positieve, gedeelde ervaring.
Maar er schuilt een addertje onder het gras. Er is een subtiel evenwicht dat bewaard moet worden.
We bewegen ons vaak op het scherpst van de snede tussen plezier maken met anderen en hen belachelijk maken. En als je te maken hebt met mentale of fysieke stress, is het makkelijk om over deze grens heen te gaan.
Dus waarover gaat dit artikel precies? We zoomen in op de minder leuke kant van humor; het moment waarop lachen overgaat in het uitlachen van anderen. Soms realiseren we ons niet eens dat we dit doen, vooral als er stress in het spel is.
Ik geef aan hoe je dit gedrag kan herkennen, beschrijf de redenen waarom we ons hiertoe laten verleiden en deel praktische tips die jij (of de mensen die je coacht) kunt toepassen om dit soort gedrag in te perken.
Anderen belachelijk maken: wat houdt dat in?
Niemand wordt graag uitgelachen of belachelijk gemaakt, maar toch komt het vaker voor dan we zouden willen.
Misschien heb je wel eens gemerkt dat een van je collega’s een ander uitlachte omdat deze struikelde, of misschien heb je zelf wel eens iemands gedrag geïmiteerd.
Speels plagen kan soms omslaan in spot over de eigenschappen of tekortkomingen van een ander. Grappen worden dan pesterijen over hun accenten of persoonlijke eigenaardigheden. Mensen kunnen nog steeds lachen op zulke momenten, maar de waarheid is dat de impact vaak groter is dan je denkt. Daarom is het belangrijk om de mogelijk schadelijke gevolgen van het belachelijk maken van anderen te begrijpen.
Zo kan het belachelijk maken van de mensen om je heen:
- Relaties schaden. Spot en grensoverschrijdend plagen kan leiden tot vijandige groepsdynamieken. Mensen kunnen zich beledigd voelen of van streek raken. Dit schaadt de onderlinge relaties en maakt het moeilijker voor mensen om anderen te vertrouwen en zich open te stellen.
- Een vicieuze cirkel in gang zetten. Of je nu bewust of onbewust iemand belachelijk maakt, het kan een neerwaartse spiraal in gang zetten. De beledigde persoon kan ook worstelen met zijn eigen daaropvolgende gevoelens van onzekerheid, wat ertoe kan leiden dat hij zich af gaat reageren op anderen.
- Communicatie belemmeren. Veel mensen voelen zich psychologisch onveilig als ze bang zijn dat ze belachelijk gemaakt zullen worden. Dit kan hen ervan weerhouden hun gevoelens of meningen te delen. Het kan een toxische omgeving creëren waarin men minder geneigd is zich vrijelijk te uiten.
Waar ligt de grens?
Het verschil tussen ‘grappig zijn’ en ‘iemand belachelijk maken’ is soms moeilijk te onderscheiden. Stel jezelf de volgende vragen om te zien of je niet te ver gaat.
Lach ik wel eens…
- om andermans fouten? Iemand belachelijk maken vanwege (letterlijke of figuurlijke) misstappen, zoals ergens tegenop botsen of vallen, kan kwetsend zijn. Ook als je de draak steekt met iemands verwarring of onschuldige vragen, kan dat aangeven dat je hem in de maling neemt.
- over hoe anderen eruitzien? Mensen belachelijk maken om hun fysieke uiterlijk, zoals hun neus, gewicht, kleding of lengte, is altijd kwetsend.
- om de interesses of vaardigheden van iemand? Dit kan inhouden dat je iemand plaagt vanwege zijn tekortkomingen of hobby’s die niet conventioneel ‘cool’ zijn.
- om anderen omdat ze worden buitengesloten? Dit houdt in dat je mensen belachelijk maakt omdat ze worden uitgesloten van een sociale groep of bewust worden genegeerd.
Als je ja hebt geantwoord op een van de bovenstaande vragen, is het geen slecht idee om je gedrag te evalueren. Denk na of je anderen misschien pijn doet met wat jij grappig of vermakelijk vindt en of het wellicht tijd is voor wat stressmanagement!
Waarom maken we anderen belachelijk als we gestrest zijn?
Er zijn een paar redenen waarom we anderen kunnen bespotten of belachelijk maken als we onder druk staan. Het is een reactie die waarschijnlijk voortkomt uit aangeleerd gedrag of socialisatie.
We maken anderen belachelijk omdat:
- We ons niet realiseren dat we het doen of hoe het de andere persoon beïnvloedt. Het is niet altijd de bedoeling om te beledigen of te kwetsen.
- We onze eigen onzekerheden proberen te verbergen, hetzij bewust of onbewust. Anderen ‘kleiner’ maken kan een manier zijn om onszelf groter/machtiger te voelen, of het kan onze kansen verbeteren om bij een sociale groep te horen.
- We ventileren. Spot kan een vermijdingsstrategie zijn, een ongezonde manier om frustratie of woede uit te drukken die we moeilijk rechtstreeks kunnen communiceren. Als je het moeilijk vindt om open te zijn, kan het belachelijk maken van anderen een makkelijkere (hoewel schadelijkere) methode van emotionele expressie zijn.
Onzekerheden, slecht geuite frustraties en de behoefte om erbij te horen vallen allemaal onder één paraplu – anderen belachelijk maken is vaak een afweermechanisme wanneer we een vorm van stress ervaren. Of het nu voortkomt uit sociale druk of opgebouwde zorgen, het is veelvoorkomend genoeg om te zorgen dat het één van onze Stresskaarten is uit de serie: STRESS! Herken jij de signalen?
3 Manieren om te stoppen met het belachelijk maken van anderen
Mocht je je realiseren dat je gevoelig bent voor deze stressreactie: gefeliciteerd met het accepteren hiervan. Inzicht is de eerste stap van je reis naar aanpassing van dit gedrag!
De volgende keer dat je op het punt staat iets kwetsends te zeggen, zijn hier drie dingen die je daarvoor in de plaats kunt doen.
1. Wees vrolijk zonder iemand te kwetsen
Als je doel is om anderen te laten lachen, probeer dan andere manieren te bedenken om dit doel te bereiken. Er zijn genoeg vriendelijkere, meer attente grappen die je kunt maken om mensen aan het lachen te maken; vraag jezelf af:
- Doe of zeg ik dit om anderen te vermaken?
- Zo ja, zijn er minder schadelijke grappen die ik kan maken?
- Wat kan ik zeggen dat leuker is zonder dat het ten koste gaat van iemand anders?
2. Bouw aan je zelfvertrouwen
Als een gebrek aan zelfvertrouwen ervoor zorgt dat je anderen belachelijk maakt, overweeg dan om de kern van het probleem aan te pakken. Het opbouwen van je zelfvertrouwen houdt in:
Erkennen dat je onzeker bent – Het herkennen van je onzekerheden is de eerste stap om te omarmen of te identificeren welke veranderingen je wilt maken. Deze kan je vervolgens implementeren.
Verlaag je verwachtingen – Probeer te accepteren dat niemand perfect is (inclusief jijzelf) en erken dat het niet halen van je eigen hoge normen simpelweg menselijk is. Doe wat je kunt om meer zelfcompassie te creëren op het moment dat je je onzeker voelt.
Breng meer tijd door met positieve mensen – Het omringen van jezelf met het juiste gezelschap kan je zelfrespect vergroten en het makkelijker voor je maken om een positieve houding aan te nemen.
Stop met jezelf te vergelijken met anderen – Dit legt je focus op de verkeerde persoon en voorkomt dat je jezelf kunt zijn. Iedereen heeft zijn eigen uitdagingen – jezelf vergelijken met andere mensen kan je een gevoel van wrok geven. Het is een competitie die je nooit zult winnen.
Hoe meer je je zelfvertrouwen opbouwt, hoe veiliger je je van binnenuit zult voelen en hoe minder geneigd je zult zijn om anderen belachelijk te maken (en het later te betreuren).
3. Behandel anderen zoals je zelf behandeld zou willen worden
De gouden regel geldt hier: als je merkt dat je een grens overgaat en anderen belachelijk maakt, probeer dan eens te bedenken hoe jij je zou voelen als je in hun schoenen zou staan.
Vraag jezelf af hoe je je zou voelen als jij degene was die belachelijk werd gemaakt. Met een beetje empathie kun je je gedrag controleren en een betere manier vinden om met je stress of zorgen om te gaan.
