Geïrriteerd door stress? Gebruik deze drie manieren om je beter te voelen

Share

Je kent ze wel, die dagen waarop het misgaat vanaf het moment dat de wekker afgaat.  

Stel: je hebt de hele nacht liggen woelen door dat veel te luide huisfeest dat tot 4 uur doorging en wordt uitgeput wakker.  

Je naar loopt beneden en de geur van pannenkoeken komt je tegemoet. “Och, wat lief, mijn partner heeft een ontbijtje gemaakt!” In de keuken aangekomen zie je een heerlijke stapel pannenkoeken, plus… een enorme stapel vuile potten en pannen. Terwijl je op je tong bijt, ruim je humeurig de troep op. 

Voor je gevoel duurt het uren voor je op je werk komt en daar aangekomen tracht je om dat dringende project af te krijgen. Helder nadenken lukt echter niet, omdat je collega maar blijft kletsen (“Ja, tuurlijk, klinkt interessant Bob,” grimas je). Uiteindelijk loopt de printer vast en…. je ontploft! 

We voelen ons allemaal wel eens geagiteerd en soms is dat volkomen terecht. Maar als je het gevoel hebt dat je constant prikkelbaar bent is het wellicht tijd om het probleem onder ogen te zien. 

Snel geïrriteerd raken is een teken van stress. Het goede nieuws? Er zijn gelukkig veel effectieve manieren om hiermee om te gaan. 

Wat heeft stress ermee te maken? 

Het mag dan begonnen zijn met één stressor (een onrustige nacht), maar er gebeurt van alles in het scenario dat ik beschreef. 

Slaaptekort, chaos, een plotselinge verandering in je plannen, harde geluiden en een overdosis aan tegenstrijdige, overweldigende informatie. Dit zijn allemaal op zichzelf staande stressfactoren die jouw initiële stress verder versterkten.  

Prikkelbaarheid werd onderdrukt door het lawaai van de buren te verdragen, geen commentaar te leveren en te doen alsof het eindeloze geklets van een collega geen probleem was.  

Proberen om je gevoelens en emoties te onderdrukken of te ontkennen zorgt er alleen maar voor dat je nog meer onder druk komt te staan. Het kan leiden tot gedragsmatige stresssymptomen, zoals chagrijnigheid of je overweldigd voelen. 

Toestaan dat jouw prikkelbaarheid je manier van denken, voelen en handelen bepaalt werkt averechts. Omdat het velen van ons echter overkomt, terwijl er betere manieren zijn om hiermee om te gaan, heb ik de coachkaart ‘geïrriteerd raken’ ontwikkeld. 

Drie manieren om minder geïrriteerd te raken 

Hier zijn drie praktische en wetenschappelijk onderbouwde manieren om te voorkomen dat je irritatie uit de hand loopt. 

1. Erken je gevoelens 

Dat het een voordeel is om te praten over je gevoelens is denk ik algemeen bekend. Zo toont psychologisch onderzoek aan dat we de impact van onze emoties aanzienlijk kunnen verminderen door deze simpelweg onder woorden te brengen.  

De volgende keer dat je merkt dat je je ergert, probeer dan te oefenen met ‘affect labeling’. Het hardop uitspreken van je gevoelens zal zorgen voor een kalmerend effect. Wanneer je je de volgende keer prikkelbaar voelt, kan je eventueel ook deze checklist gebruiken. Deze helpt je om je emoties specifieker te benoemen. 

Een tip om deze oefening effectiever te maken is om de emotie die je achterhaalt hebt een cijfer van 1 tot 10 te geven. In de oplossingsgerichte psychologie worden dit schaalvragen genoemd. Studies tonen aan dat dergelijke vragen helpen om het gevoel van emotie aanzienlijk te verminderen. 

2. Probeer van een afstand naar jezelf te kijken 

Dingen lijken vaak veel belangrijker dan ze in werkelijkheid zijn, wanneer je je in het heetst van de strijd bevindt. Door een “stap terug” lukt het vaak beter om alles in perspectief te plaatsen. 

Als je bijvoorbeeld geïrriteerd bent over een aanrecht vol afwas, probeer dan eens uit te zoomen om het hele scenario – en jezelf – te bekijken vanuit het perspectief van een waarnemer: 

  • Is het zo’n grote rotzooi als het lijkt?  
  • Is het de moeite waard om hier ruzie over te maken? 
  • Doet het echt alle moeite die je partner gedaan heeft teniet? 
  • Wat is het ergste dat kan gebeuren als je de boel de boel laat en de bijkomende rotzooi door de vingers ziet? 

3. Neem 5 minuutjes voor jezelf 

We leven in een drukke wereld.  Een beetje stilte kan daardoor een groot verschil maken. Een manier om jouw innerlijke rust te herstellen en meer open te staan voor de buitenwereld is het inlassen van een moment van ‘diepe stilte’. 

Vijf minuten absolute stilte kan helpen voorkomen dat je overbelast wordt door een overweldigende hoeveelheid informatie vanuit de buitenwereld- het soort dat leidt tot stress en prikkelbaarheid. 

Volgens wetenschappers kan totale stilte (niet alleen een iets stiller kantoor) ons helpen onze stressniveaus te verlagen, terwijl het ook: 

  • Helpt om ons zenuwstelsel te herstellen 
  • De groei stimuleert van nieuwe hersencellen; onder andere de ontwikkeling van de hippocampus. Dit gebied is gekoppeld aan leren, geheugen en emoties 
  • Helpt om meer adaptief op onze omgeving te reageren 
  • Ons meer energie geeft. 

Of het nu meditatie, een eigen plekje waar je je terug kunt trekken of een wandeling in de buitenlucht is; een manier vinden om meer stilte in je leven in te bouwen is een goede manier om met stress om te gaan.

Nicolien Dellensen

Nicolien Dellensen, Senior Consultant and behavioral specialist and creator and owner of the ’Sphere of Influence 360º’ a comprehensive concept and (360) online tool about interactive dynamics.

Cover e-book Sphere of Influence 360º Team Kit with purple color bacjground and magenta colored text

Free Team Kit E-book

Sign up for our newsletter and improve your team’s potential with the exercises in our free Team Kit e-book.

EN