Heb je ooit het gevoel dat je de boel flink wilt opschudden? Misschien door op je werk in een uitbundige outfit te verschijnen, of op een stressvol moment spontaan iets excentrieks te doen?
We reageren allemaal anders op stressvolle prikkels zoals deadlines, lange takenlijsten of spanningen in het team. Soms uit zich dat in persoonlijke expressie, waarbij jouw unieke identiteit naar voren komt.
Of je nu degene bent met een bureau vol wilde planten, of een collega die in zingen uitbarst wanneer de druk toeneemt – het zijn interessante manieren om met stress om te gaan.
In deze blog ontdek je hoe excentriek gedrag samen kan hangen met persoonlijkheid en hoe het kan worden uitvergroot onder stressvolle omstandigheden. Ook leer je drie manieren waarop je dit gedrag op een positieve manier kunt inzetten.
Begrijpen hoe excentriek gedrag een reactie op stress kan zijn
Onze persoonlijkheidseigenschappen spelen een grote rol in hoe we op stress reageren.
Deze eigenschappen – zoals Neuroticisme, Extraversie, Vriendelijkheid, Zorgvuldigheid en Openheid – vormen een belangrijk deel van wie we zijn en veranderen niet snel. Ze bepalen grotendeels hoe we onszelf uiten en omgaan met de wereld om ons heen.
Wanneer de druk toeneemt, komt onze persoonlijkheid sterker naar voren. Stress werkt als een vergrootglas, waardoor bepaalde eigenschappen worden uitvergroot.
Stress kan bijvoorbeeld het volgende laten zien:
- Neuroticisme kan zich uiten in emotioneel geladen gedrag.
- Extraversie kan leiden tot assertief gedrag of het nadrukkelijk zoeken naar verbinding met anderen.
- Vriendelijkheid kan ervoor zorgen dat je te veel probeert anderen tevreden te stellen, ook als dat ten koste gaat van jezelf.
- Zorgvuldigheid kan doorslaan in een overmatige focus op details en organisatie.
- Openheid kan creatieve en excentrieke reacties oproepen, zoals een opvallende manier van jezelf uitdrukken.
Deze maand richt onze stress! coachkaart, zich op excentriek gedrag en hoe deze eigenschap zich kan manifesteren als een copingmechanisme bij stress. Deze kaart heb ik gekozen omdat het veel invloed kan hebben op teamrelaties, zoals je verderop zult ontdekken.
Te veel van het goede…
Excentriek gedrag kan leiden tot innovatie en persoonlijke groei. Maar wanneer stress om de hoek komt kijken, kan het ook versterkt worden, wat uitdagingen met zich mee kan brengen in hoe anderen je gedrag interpreteren of hoe je binnen een team functioneert.
Afhankelijk van de omgeving kunnen excentrieke reacties op stress verkeerd worden begrepen en kunnen ze een negatieve impact hebben:
- Misverstanden: Helaas kun je niet altijd bepalen hoe anderen je gedrag interpreteren. Wat voor jou een onschuldige manier is om stress te verlichten – zoals spontaan een liedje zingen of wat excentrieke accessoires toevoegen aan je outfit – kan door anderen worden gezien als onprofessioneel of onbetrouwbaar. Dit kan invloed hebben op je carrièrekansen, hoe onterecht dat ook is.
- Sociale isolatie: Misverstanden en oordelen kunnen leiden tot afstand of moeite om verbinding te maken. Dit gebeurt vooral in omgevingen waar conformiteit belangrijk is.
- Conflicten: In situaties waarin conventioneel gedrag de norm is, kunnen excentrieke uitingen tijdens stress leiden tot spanningen of zelfs conflicten.
- Afleiding: Hoewel er niets mis is met het dragen van opvallende kleding of het doen van creatieve uitingen om jezelf beter te voelen onder druk, kan het afleiden voor anderen. In zulke gevallen zou je kunnen overwegen om andere manieren te vinden om met de druk om te gaan.
Drie gezonde manieren om je excentriciteit te kanaliseren
Context bepaalt vaak of excentriek gedrag je helpt of juist in de weg zit, vooral in stressvolle situaties. Door je bewuster te zijn van je gedrag en dit doelgericht in te zetten, zorg je ervoor dat je excentriciteit een positieve invloed heeft, in plaats van dat het tegenwerkt.
Probeer deze drie praktische tips:
1. Vind een balans
Openheid en zelfexpressie maken je uniek. Wanneer je de juiste balans vindt tussen professionaliteit en je persoonlijkheid, kan het een kracht zijn die je helpt om op te vallen, zowel in je werk als privé.
Een tip is om je bewust te zijn van hoe anderen je gedrag ervaren. Zoek naar een evenwicht tussen jezelf uitdrukken en de verwachtingen op de werkvloer. Denk bijvoorbeeld aan:
- Vraag feedback aan anderen over je gedrag en keuzes. Reflecteer op je eerdere ervaringen en gebruik die inzichten om je gedrag aan te passen.
- Respecteer de grenzen van anderen. Er is niets mis met het tonen van je unieke zelf, maar houd rekening met hoe je acties anderen kunnen beïnvloeden.
2. Vind de juiste momenten om te stralen
Soms draait het erom te weten wanneer je je excentrieke kant naar voren kunt laten komen, en wanneer je het misschien beter een beetje kunt dimmen. Door op te letten wanneer je positieve reacties krijgt, kun je bewuster kiezen wanneer je deze kant van jezelf inzet.
Denk bijvoorbeeld aan deze vragen:
- Wanneer krijg je complimenten over je opvallende outfits? Zijn er bepaalde gelegenheden waar je creatieve stijl juist wordt aangemoedigd?
- Hoe reageren mensen wanneer je je excentrieke kant laat zien tijdens vergaderingen? Voelen ze zich geïnspireerd of afgeleid?
- Zijn er specifieke projecten of momenten waar je creativiteit wordt gewaardeerd? Misschien tijdens brainstormsessies of creatieve workshops?
Door hierop te reflecteren, kun je de momenten herkennen waar je excentrieke kant de grootste impact heeft – en kun je het op die momenten juist extra inzetten.
3. Geef je creativiteit een podium
Soms heb je gewoon een plek nodig om je excentrieke energie te uiten zonder je zorgen te hoeven maken over werk of collega’s die afgeleid raken.
Door ruimte te creëren waarin je je creativiteit kunt laten bloeien, kun je ervoor zorgen dat je excentrieke kant de aandacht krijgt die het verdient – zonder dat het je professionele leven in de weg zit.
Denk aan activiteiten zoals:
- Maak tijd vrij voor je creatieve uitspattingen, zoals een schilderavond of een theaterworkshop in het weekend. Even lekker los!
- Zoek hobby’s waarbij je je excentrieke kant helemaal kunt laten gaan, of dat nu modeontwerp, fotografie of iets creatiefs in de keuken is.
- Gebruik je vrije momenten om jezelf te uiten, zodat je op het werk gefocust kunt blijven zonder anderen af te leiden.
Als je je creatieve energie een eigen plek geeft, zul je merken dat je die makkelijker kunt inzetten op de juiste momenten op je werk.
