Hoe stress ons egocentrisch maakt (en drie manieren om dit op te lossen)

Share

Niemand houdt van mensen die opscheppen en we worden niet graag betutteld. 

Toch kom je ze af en toe tegen; mensen die blijven praten over zichzelf, hun prestaties, en die misschien niet expliciet… maar wel suggereren dat jij in vergelijking minderwaardig bent. Mensen die je steeds onderbreken, neerbuigend tegen je praten en hun schouders ophalen bij wat jij te zeggen hebt. 

Of misschien gebeurt het tegenovergestelde en ben jij degene die anderen zich zo laat voelen, vooral op die momenten dat je gestrest bent en anderen afschrikt door jezelf groter voor te doen dan je bent. In dat geval is deze blogpost voor jou. 

Vandaag behandel ik de ‘Je superieur voelen’ stresskaart. Ik onderzoek hoe stress ervoor kan zorgen dat je je verheven voelt boven anderen en geef 3 tips om deze stressreactie anders te hanteren. 

Waarom stress ons ‘Superieur’ laat voelen 

Laten we onderzoeken waarom je jezelf mogelijk belangrijker voordoet dan je bent, waardoor je anderen afstoot. 

Er zijn verschillende factoren waardoor je arrogant kan overkomen, zelfs als je niet gestrest bent. 

Zo kan het zijn dat: 

  • Je je ongelukkig uitdrukt, 
  • Je behoefte hebt aan goedkeuring, of  
  • Je onzeker bent en anderen wegduwt om je ego te beschermen. 

Echter, arrogantie kan ook een verdedigingsmechanisme zijn, een teken dat je gestrest bent – zelfs zonder dat je het zelf beseft. Dit kan je gedrag sterk beïnvloeden. 

Bijvoorbeeld door: 

  • Anderen te onderbreken met jouw (‘betere’) versie van de gebeurtenissen 
  • Elke zin te beginnen met: “Ik…”, “Mijn…” of “Mij…”  
  • Ongevraagd advies te geven 
  • Meer te concurreren dan samen te werken met je collega’s  
  • Boos worden op mensen die je als zwak beschouwt  
  • Je standpunt (en ‘arrogante’ manieren) vast te houden, zelfs als anderen zich ongemakkelijk voelen 
  • Fouten te zoeken voordat je vragen stelt  
  • Iedereen te negeren die het niet met je eens is 
  • Te proberen negatieve feedback te ‘verklaren’ met redenen en excuses, en meer. 

Net zoals het instinct om wild te spartelen in ruw water, kan het jezelf belangrijk of arrogant voordoen onder druk meer kwaad dan goed doen. In plaats van jezelf te beschermen, zorgt het ervoor dat anderen zich ongemakkelijk voelen in jouw aanwezigheid en houdt hen op afstand. 

Drie manieren om jezelf minder serieus te nemen 

Ben je bezorgd dat je anderen van je vervreemdt met je hooghartige gedrag? Er zijn verschillende strategieën om jezelf minder serieus te nemen. 

Alleen al de bereidheid om gedrag te veranderen, betekent dat je de eerste stap gezet hebt. 

Met onderstaande coaching tips maak je het anderen makkelijker om een connectie met jou aan te gaan en zorg je ervoor dat communicatie en samenwerking soepeler zal verlopen. 

1. Geef anderen het podium 

Arrogantie is in essentie puur egocentrisme, zelfs neigend naar narcistisch gedrag. Als je het gevoel hebt dat de last van de wereld op jouw schouders rust, word je automatisch het middelpunt van je eigen aandacht – je bent ‘ik-gericht’. 

Door je aandacht en gedachten naar buiten te richten, word je vanzelf meer ‘wij-gericht’. Overweeg bijvoorbeeld het volgende: 

  • Nodig anderen vaker uit om hun mening te delen 
  • Ontdek de sterke punten en prestaties van anderen en geef oprechte, hartelijke complimenten waar deze op hun plaats zijn 
  • Vervang Mijn door Ons, Ik door Wij, en Mij door Ons wanneer je een zin begint 
  • Vraag jezelf af: “Wat zouden zij willen?” of “Wat zouden zij nodig hebben?”. Verplaats je in de schoenen van anderen  
  • Zeg dankjewel voor de kleine dingen, of toon dankbaarheid op momenten dat je dat normaal niet zou doen 
  • Geef suggesties tijdens vergaderingen, in plaats van kant-en-klare ideeën te presenteren 
  • Streef ernaar om evenveel te luisteren als te praten tijdens je gesprekken. 

2. Trek je bescheidenheidsjas aan 

Bescheidenheid is een mix van terughoudendheid en empathie.  

Het is misschien niet wat je instinctief aantrekt als je gestrest bent, maar het draagt eraan bij om anderen zich comfortabel en gerespecteerd te laten voelen in jouw aanwezigheid. De snelste weg om anderen op de eerste plaats te zetten is gewoon om wat minder aan jezelf te denken.  

Deze tip is nauw verbonden met de eerste. Voortbouwend op de eerste lijst, houdt dit het volgende in:  

  • Zoeken naar feedback van anderen  
  • Je fouten toegeven, en  
  • Proberen om een beginnersmentaliteit aan te nemen (bijvoorbeeld nieuwsgierigheid, openstaan voor nieuwe ideeën, tolerantie voor falen). 

3. Neem jezelf minder serieus 

Het vermogen om jezelf van een afstandje te bekijken is waardevol, maar jezelf niet te serieus nemen en om je eigen fouten kunnen lachen, is nog beter voor je welzijn. 

Stress omvat vaak zelf opgelegde lasten. Door je tekortkomingen met humor te benaderen en ‘het grappige’ in je eigen acties te vinden, kan je wat van de druk die je ervaart verlichten. 

Het doel is om niet langer te proberen jezelf in het meest flatterende licht te presenteren, maar juist meer vergevingsgezind te zijn ten opzichte van je eigen tekortkomingen. 

Begin bijvoorbeeld met het opschrijven van je veronderstelde tekortkomingen en rangschik ze van ‘minst gevoelig’ tot ‘meest gevoelig’, zoals experts van The New York Times suggereren. Deel deze lijst vervolgens met een vriend bij wie je je comfortabel voelt om je kwetsbaarheden te tonen. 

Als laatste stap kan je oefenen met zelfspot. Bedenk grappige opmerkingen gebaseerd op de minder gevoelige punten op je lijst. Door jezelf hieraan open te stellen, zul je merken dat je steeds makkelijker om kunt gaan met de grotere, ‘gevoeligere’ items naarmate je hier comfortabeler mee wordt. 

Nicolien Dellensen

Nicolien Dellensen, Senior Consultant and behavioral specialist and creator and owner of the ’Sphere of Influence 360º’ a comprehensive concept and (360) online tool about interactive dynamics.

Cover e-book Sphere of Influence 360º Team Kit with purple color bacjground and magenta colored text

Free Team Kit E-book

Sign up for our newsletter and improve your team’s potential with the exercises in our free Team Kit e-book.

EN